یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار در حفظ و تقویت انسجام و همبستگی در اجتماع امکان "مشارکت عمومی" است. البته واضح است که افزایش میزان "مشارکت عمومی" خود از ثمرات انسجام اجتماعی به ‌شمار می‌آید.

در یک جامعۀ منسجم فرایندهای مختلف اجتماعی فقط با تنظیم و اعمال برنامه از سوی نهاد حکومت و تلاش گروهی نخبه، هر چند که بسیار تاثیرگذار هستند، پیش نمی‌رود، بلکه لازم است تمامی مردم، فارغ از قومیت، نژاد، فرهنگ، دین و جنسیت، در سطوح مختلف در فرایندهای آن جامعه سهیم باشند.  

در شکل‌گیری امکان مشارکت عمومی عوامل متعددی دخیل هستند. به طور مثال، لازم است احساس تعلق به محیط در بین افراد و اقوام و گروه‌های مختلف وجود داشته باشد، صداهای مختلف، نظرات و نیازها شنیده شود، همۀ افراد و گروه‌های ذینفع در سطوح مختلف، حق و امکان مشارکت در فرایندهای تصمیم‌ گیری و همچنین پیگیری این تصمیمات و عملی سازی برنامه‌ها را داشته باشند. تنوع فرهنگی، قومی، نژادی و اجتماعی  که ارزشمندترین دارایی یک جامعه است، ارج نهاده شود و به رسمیت شناخته شود.

آگاهیم که حصول شرایط لازم جهت فراهم شدن امکان مشارکت عمومی مسئله‌ای ساده نیست بلکه همچون تمامی مسائل اجتماعی پیچیده و چند وجهی است. به عنوان مثال از یک سو لازم است پیش‌فرض‌هایی که شالوده فرآیندهای اجتماع را شکل می‌دهند بازنگری و قوانین اصلاح شوند و نیز تغییرات بنیادین در ساختارهای اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و آموزشی به وجود آید. از سوی دیگر باید توجه داشت که گروه‌های مختلف مردم در صورتی می‌توانند در فرایندهای مختلف اجتماع مشارکت کنند که برای این منظور توان‌افزایی شده باشند و در نگرش‌ها و باورهای ایشان تغییرات بنیادین شکل گرفته باشد.

سوالات و دغدغه‌های زیادی در این خصوص وجود دارد. سوالاتی از قبیل اینکه:

منظور از مشارکت چیست و چه تعابیر متفاوتی در مورد آن در جامعۀ ما وجود دارد؟ آیا "مشارکت" هدف است و یا وسیله ؟ مشارکت بر مبنای چه اصول و باورهائی باید استوار باشد؟ به طور مثال چه تعریف و باوری از ماهیت انسان، هدف از زندگی، یگانگی انسان، برابری زن و مرد و یا مفاهیمی چون قدرت، رفاه و پیشرفت، عدالت لازم است؟

چطور می‌توان امکان مشارکت هر چه بیشتری از افراد را در فرایندهای اجتماعی ایران فراهم کرد خصوصا در مورد جوانان و زنان که به طور معمول از فرصتهای کمتری برای مشارکت برخوردار هستند؟ افراد و گروه‌ها چه خصوصیات و توانمندی‌ها و مهارت‌هایی لازم دارند تا امکان مشارکت داشته باشند؟ چه برنامه های آموزشی و چه سیستم تعلیم و تربیتی می‌تواند این توانمندی‌ها را در جامعه ایرانی پرورش دهد؟

مشارکت در چه موضوعاتی و در چه سطوحی می‌تواند اتفاق بیفتد؟ ساختارهای اجتماعی چگونه می‌توانند امکان مشارکت در سطوح مختلف را فراهم کنند؟ نهاد حکومت و جامعۀ مدنی هر کدام چه نقشی در این راستا دارند؟ ایران از ثروت ارزشمند و غنی تنوع نژادی و فرهنگی و قومی برخوردار است. چطور می‌توان در مورد مسائل مهم و تعیین کننده امکان مشارکت دیدگاه‌ها، ارزش‌ها و صداهای متنوع را فراهم کرد؟

مجموعه ما درصدد است تا در تعامل و همکاری با سایر فعالین و صاحبنظران ماهیت "مشارکت" در عرصه عمومی و تاثیر آن  بر انسجام اجتماعی را بررسی کند.